Haşimoto hastaları glutensiz mi beslenmeli?

Haşimoto hastalığında nasıl beslenmemiz gerek diye internette araştırdığınızda hemen karşınıza glutensiz beslenmelisiniz diye sonuçlar çıkıyor. Peki gerçekte bu böyle mi? 

Öncelikle gluten intoleransı ile gluten hassasiyetinin aynı şey olmadığını bilmemiz gerekiyor. Gluten intoleransı yani Çölyak hastalığı, bağışıklık sisteminin hatalı kodlanması (otoimmun) ile oluşur. Gluten, buğday, çavdar ve arpa gibi bazı besin maddelerinde bulunan, gliadin ve gluteninden oluşan bir protein kompleksidir. Gliadin parçalanmadan bağırsağa ulaşır ve burada doku transaminazı denilen enzimlerle parçalanır. Bu sırada ortaya çıkan bazı maddeler, bağışıklık sistemi tarafından yabancı olarak algılanır ve doku transaminazlarına karşı antikorlar üretilir. Antikorların yardım çağrısıyla bağırsaklara gelen savaşçı bağışıklık hücreleri buraya saldırarak zarar vermeye başlarlar. Sonuçta karın ağrısı, şişkinlik, kabızlık, ishal, kilo kaybı, bulantı, kusma ve vitamin eksikliğine bağlı bulgular görülür.

Gluten hassasiyetinde ise gaz, şişkinlik, baş ağrısı ve yorgunluk gibi yaşam kalitesini düşüren bulgular olmakla birlikte bağırsaklara zarar veren bir durum yoktur. Hastalar glutenli beslenseler de hayatlarına devam edebilirler. Çölyak ve Haşimoto hastalığı otoimmun hastalıklar olduklarından (hatta aynı gen sorumlu) sıklıkla birlikte görülebilirler. Fakat bu her Haşimoto hastasında Çölyak hastalığı olacak demek değildir. Klinik araştırmalarda Çölyak hastalarına glutensiz diyet yaptırıldığında hipotiroidi ile ilgili bulgularda da düzelme olduğu farkedilmiş. Bu noktadan hareketle sadece Haşimoto hastalığı olan hastalara glutensiz diyet yaptırıldığında hem bulgular hem de hastalığın düzelmesini gösteren bir takım testler incelendiğinde, bu diyetin faydalı olduğunu gösteren kesin sonuçlar alınmamış. Yani bazı çalışmalar da olumlu sonuçlar alınırken bazılarında fayda görülmemiş.

Özetle;

• Haşimoto hastası olan herkesin glutensiz beslenmesi gerekmez. Haşimoto hastalarında, Çölyak hastalığı olmasa bile gluten duyarlılığı ile sık görülür. Glutensiz diyet sizi rahatlatıyorsa uygulamanızda bir sakınca yoktur.
• Gluten hassasiyetini belirleyecek özgün testler yoktur. En iyisi eliminasyon diyeti (yani bir süre tüketmeyerek) yapıp şikayetlerinizi gözlemlemektir.
• Hipotiroidi tedavisine rağmen şikayetleriniz düzelmiyorsa gluten hassasiyeti açısından değerlendirilmeniz gerekebilir.