Haşimoto hastaları selenyum kullanmak zorunda mı?

Selenyum, Yunanca kaynaklı bir isim olup (selene) ay anlamına gelir. Antioksidan, antiinflamatuvar (iltihap baskılayıcı), bağışıklık güçlendirici özellikleri olup, üreme ve tiroid fonksiyonlarının sağlıklı bir şekilde işlemesi için gereklidir. Selenyum, vücudumuzda en fazla tiroid bezinde bulunur ve tiroid fonksiyonlarında rol oynayan enzimlerin (selenoproteinler) sağlıklı çalışması için gereklidir.  Bu enzimler tiroid hücrelerini zararlı etkilerden korurlar ve tiroid hormon yapımında önemli rol oynarlar. 

Başlıca selenyum kaynakları; 

· Kırmızı et, tavuk, hindi

· Balık

· Pirinç

· Yulaf

· Fasulye

· Yumurta (özellikle sarısı)

· Soğan

· Brokoli

· Sarımsak

En çok selenyum içeren besin Brezilya cevizidir. Bir adet cevizde 68-91 mcg kadar selenyum bulunur. Günlük 1-2 adet tüketmek yeterlidir. Uzun süre fazla tüketimde selenyum zehirlenmesi gelişebilir. Yerli ürünlerimizden Taşköprü sarımsağı da selenyum aşısından zengindir. 10 gramında (5-8 diş) yaklaşık 64 mcg selenyum vardır.

Ortalama günlük selenyum ihtiyacımız 55-75 mcg kadardır. Gebelik ve süt verme döneminde ise 70-80 mcg selenyum ihtiyacı vardır. Günlük alımın 400 mcg’yi geçmemesi gerekir.   Normal serum selenyum düzeyi 70–85 μg/l arasındadır. Serum selenyum ölçümü vücut düzeyini göstermek için yeterli olmayabilir. Eritrosit içi selenyum ve Selenoprotein P ölçümü daha doğru sonuçlar verecektir. İhtiyacımız son derece az olduğu için selenyum eksikliğine sık rastlanmaz. Eğer mide-bağırsak sisteminde emilim bozukluğuna neden olan iltihabi bağırsak hastalığı, gastrik bypass cerrahisi, ciddi beslenme bozukluğu gibi bir durum varsa selenyum eksikliği görülebilir.

Özetle;

• Hipotiroidi veya hipertiroidi tedavisi alan hastaların rutin selenyum kullanmalarını önermiyoruz ama diyet ile yeterli selenyum almaya dikkat etmelisiniz.
• Selenyum eksikliği riski olan hastalarda (mide-bağırsak hastalıkları gibi) selenyum düzeyi ölçülmesini öneriyoruz.
• Tedaviye rağmen tiroid hormon düzeyleri normal düzeye gelmeyen hastalarda selenyum düzeyi ölçülmelidir.
• Graves oftalmopatisi olan hastalarda mutlaka selenyum kullanılmasını öneriyoruz.
• Haşimoto hastalığı saptanan ama henüz tedavi başlanmamış hastalarda otoimmuniteyi baskılamak için bir süre selenyum desteği verilebilir.